Toen het huidige kabinet bezuinigde op kunst, was er een storm van kritiek uit het wereldje. En er werd ook kunst gemaakt over hoe erg het allemaal wel niet was voor het wereldje. Navelstaarderij, waar Documenta 13 met een welgemikte klap een eind aan maakt.
Het Nederlandse paviljoen op de Biënnale van Venetië maakte het vorig jaar het bonst in de navelstaarderij. Misschien interessant voor landgenoten, maar toch zeker niet voor buitenlanders.
Relevant
Bovendien is de hele discussie over de noodzaak van kunst het best te winnen door relevant werk te maken. Laat daar nou net de grote kracht liggen van Documenta 13, ‘s werelds grootste expositie van moderne kunst die elke vijf jaar wordt gehouden in Kassel.
Curator Carolyn Christov-Bakargiev maakt in haar openingsstatement al duidelijk dat de blik naar de buitenwereld geopend is. Sterker nog, de manifestatie is uitgesproken sceptisch over de economische groei en over een aantal ontwikkelingen in de buitenlandse politiek. Daarmee wordt de hedendaagse kunst rechtstreeks verbonden met de realiteit van alledag. Meer urgentie kun je bijna niet geven aan kunst.
Tips
Christov-Bakargiev laat die woorden ook volgen met daden. Documenta 13 is een van de zeer weinige grote kunstexposities die kunst toont van buiten de westerse wereld: er werden workshops gehouden in Afghanistan, uit Mexico is een prachtige film te zien en er is onder meer een documentaire over homoseksuelen in Zuid-Afrika.
Zo reis je door de verschillende locaties in de stad en reis je over de hele wereld. Met het Fridericianum als hoofdlocatie (en het kunsthistorische hart van de expositie), maar ook tal van andere plekken waar prachtige werken te ontdekken zijn. Twee dagen zijn eigenlijk nog te weinig om alles te zien, dus voor wie nog tot 16 september langs wil een kleine selectie van persoonlijke favorieten:
- Ceal Floyer (Fridericianum): klankinstallatie met een hypnotiserende stem die eindeloos dezelfde regel tekst zingt
- MOON Kyungwon & JEON Joonho (Documenta-halle): science-fiction video waarin teruggeblikt wordt op het heden. Met een blik op de stad van de toekomst
- Gustav Metzger (Documenta-halle): recent zijn houtskooltekeningen van hem ontdekt (zie afbeelding hierboven). Daarvan worden er honderd tentoongesteld
- Yan Lei (Documenta-halle): maakte 360 schilderijen en hing die op in een grote kamer. Kleurrijk en interactief
- Nalini Malani (Documenta-halle): creëert met een video-installatie een bijzondere sfeer vol Indiase taferelen en geluiden
- Zanele Muholi (Neue Galerie): lesbische Zuid-Afrikaanse maakte foto’s en documentaire
- Susan Hiller (Neue Galerie): 100 liedjes over vrijheid, gespeeld door een Wurlitzer jukebox
- Wael Shawky (Neue Galerie): maakte twee films met poppen over bloedbaden in het Midden-Oosten in de afgelopen eeuwen
Clemens von Wedemeyer (Nordflugel Hauptbahnhof): maakte drie semi-documentaires over een concentratiekamp - Javier Tellez (Nordflugel Hauptbahnhof): vertoont in een soort grot een semi-documentaire over een psychiatrische instelling in Mexico
- Masood Kamandy (Oberste Gasse 4): bewerkt met zelf gemaakte logaritmes foto’s tot een kleurrijk geheel
