We hebben geen last van information overlaad. We kunnen veel meer informatie verstouwen dan we denken. Ons grootste probleem is een gebrek aan tijd: tijd die we nodig hebben om voor ons nuttige informatie te selecteren. Het bedenken van een manier om die (meestal digitale) info te filteren, is dé uitdaging voor 2012.
Ja, de hoeveelheid beschikbare informatief(bronnen) groeide het afgelopen decennium exponentieel. Maar sinds de komst van de drukpers is er al meer info beschikbaar dan de mens kan bevatten, vertelde technologiegoeroe Clay Shirky al in 2009.
Wegkwijnen
Het probleem was volgens hem veel meer het wegvallen van de traditionele filters. Journalisten van kranten of tijdschriften vervulden die rol. Door het wegkwijnen van massamedia is hun rol als filter ook gemarginaliseerd, betoogt hij.
Daar valt inderdaad wat voor te zeggen. Zelfs nichetijdschriften zoals muziekmagazines Oor of NME zijn minder toonaangevend dan tien jaar terug. Ze kregen bovendien concurrentie van tientallen sites zoals Pitchfork. De hoeveelheid beschikbare informatie (interviews, recensies, reportages) over nieuwe muziek steeg duizelingwekkend, terwijl de gidsen in het muzikale landschap langzaam verdwenen. Niet onbelangrijk detail: de kans dat er relevante informatie is te vinden over precies jouw muzikale smaak, werd dankzij het web wel vele malen groter.
Drukker
Het wegvallen van filters is echter slechts een deel van het verhaal. De moderne burger kreeg het tegelijkertijd namelijk steeds drukker. We werken langer, wellicht ook harder, terwijl er steeds meer media om onze aandacht vechten.
Mail en social media zoals Twitter, Facebook en WhatsApp zijn dankzij smartphones en draadloos internet altijd en overal beschikbaar. Het aantal tv-kanalen is feitelijk onbeperkt. En dan noemdn we de browser nog niet, ons hedendaagse venster op de wereld.
Economische waarde
Er is dus een schaarste aan tijd. En waar schaarste is, kan economische waarde gecreëerd worden. Het is een van de basisprincipes die Kevin Kelly debiteert, onder andere in zijn boek What Technology Wants.
Het goed filteren van informatie creëert waarde. In mijn Google Reader volg ik tientallen nieuwssites. Via Twitter en Facebook volg ik vakbroeders en vrienden, op zoek naar relevante info. Dat kan vakkennis zijn, of een tweet dat een vriend van me naar een geweldig concert gaat.
Het filteren van al die informatie kost me tijd. En dan is er in onze digitale wereld ook nog veel voor mij nuttige informatie beschikbaar, waar ik geen weet van heb. Of niet tijdig. Een probleem waarmee ik niet als enige kamp: als je bijvoorbeeld werkt in een newsroom van een online nieuwsmedium, staar je continu naar tientallen vensters tegelijkertijd.
Semantisch web
Lang hoopten we dat technologie het nieuwe filter zou zijn. In 2007 schreef ik voor de Volkskrant al een artikel over het semantisch web. Sindsdien is op dit terrein vooruitgang geboekt. Maar mijns inziens is de benadering verkeerd: het semantisch web wil informatie structureren, terwijl het internet in beginsel ongestructureerd en gedecentraliseerd is.
De tegenovergestelde benadering is om mensen weer het filter te laten zijn. De mens als expert: het is de rol die de Amsterdamse start-up Brainsley lijkt voor te staan. Ernst-Jan Pfauth, een van de kickstarters van het bedrijf, repte bij de aankondiging van het project al van een ‘nieuwe roep om experts’.
Netwerken
Voor één persoon is het natuurlijk ondoenlijk om op zijn expertisegebied alle relevante ontwikkelingen bij te houden en selecteren. Digitale netwerken zouden hier uitkomst kunnen bieden: dankzij internet is het veel makkelijker om op grote fysieke afstand van elkaar toch samen te werken.
De vraag is natuurlijk hoe je op z’n manier persoonlijke relevantie kunt creëren. Dat vereist niet alleen het bouwen van kennisnetwerken voor onderwerpgebieden die mij interesseren, maar ook het bouwen van een persoonlijk netwerk: informatie van de een is voor mij waardevoller dan informatie van een ander.
Million dollar question
Wat mij betreft is dat de ‘million dollar question’ voor 2012. Of zoals Simon Carless het noemt: the golden age of curation. iPad apps zoals Flipboard en Zite zien er mooi uit, maar filteren nog veel te grofmazig. Zelfs technologiegiganten als Facebook en Google, bedrijven die ongelofelijk veel informatie over ons hebben, worstelen met het bedenken van een oplossing. Misschien worden het wel start-ups zoals Percolate of Brainsley die de heilige graal vinden.
Wie het doet, maakt mij niet uit. Hoe maakt me ook niet uit. Als het maar gebeurt: ik ben best bereid voor een oplossing te betalen. En waar geld te verdienen valt…
p.s. aanvullingen, suggesties en verbeteringen van harte welkom
